Jak uczyć geografii cz. 6. Rękodzieło

Z rękodziełem, podobnie jak z muzyką, grozi nam wpadnięcie w uproszczenia i stereotypy. Bo czym jest ukraińskie rękodzieło. Wiadomo – czerwony haft. Otóż niekoniecznie.

Cykl: Jak uczyć geografii (na przykładzie Ukrainy)

Ukraiński haft na tamborku i w kodowaniu

Haft

Z rękodziełem, podobnie jak z muzyką, grozi nam wpadnięcie w uproszczenia i stereotypy. Bo czym jest ukraińskie rękodzieło. Wiadomo – czerwony haft. Otóż niekoniecznie. Po pierwsze – Ukraina jest dość dużym krajem, więc haft ukraiński bardzo różni się w zależności od regionu. Po drugie – znajdziemy tam mnóstwo świetnych rękodzielników, którzy poszli w zupełnie współczesną formę. Warto to podkreślać i pokazywać dzieciom. Współczesne Ukrainki nie siedzą na progu drewnianej chaty tkając krajki i śpiewając ludowe przyśpiewki. A w każdym razie nie wszystkie.

Dlaczego więc postanowiłam pokazać swoim chłopcom tradycyjny, ukraiński haft? Po pierwsze dlatego, że sama bardzo lubię haftować, a haft krzyżykowy jest mi szczególnie bliski. Po drugie – chłopcy też bardzo lubią haftować i chętnie do tego wracają przy różnych okazjach. A poza tym uznałam, że ukraiński haft świetnie nadaje się do… zadań matematycznych.

Przygotowałam Frankowi kartę do pokolorowania: 1-kolor czarny, 2-kolor czerwony (a może na odwrót, nie pamiętam). Wiem, że lubi takie zadania. Kartę zrobiłam wieczorem, zadowolona, że mam materiał na kolejny dzień. Gdy wstałam Franek pokazał mi wypełnią kartę i zapytał: Ale o co chodzi?

Drugie zadanie polegało na uzupełnieniu wzoru do końca strony (czyli klasyczne zadanie na rytm).

A trzecie – wyhaftowanie wybranego wzoru. Nawet jeśli nie haftujecie – pooglądaj te hafty. Może zainspirują Cię do innych zadań, np. z kodowania.

Lalka motanka

Kolejnym bardzo ciekawym motywem zaczerpniętym z rękodzieła ukraińskiego, ale też białoruskiego są lalki wykonane z kawałków szmatek. Nazywane są z tego powodu motankami. Mają jednak też inne nazwy: Lalka Mocy, Żadanica, Podróżka, Ziarnuszka, Nierozłączki, Otulaczki, Lalki Przejścia, Karmicielki.

Nikt nie opowie o nich tak dobrze jak Kasia Dorota, która od lat zajmuje się motaniem lalek. Miałam wielką przyjemność uczestniczyć w prowadzonych przez nią warsztatach i aż dziwne, że zapomniałam o lalkach, gdy przerabialiśmy ten temat z chłopakami. Ale przecież nic nie stoi na przeszkodzie, żeby do tego wrócić.

> Urban Magia: Słowiańskie Lalki Mocy